بررسی مقایسه ای ایمان از دیدگاه ابن عربی و کی یرکگور

مساله ایمان، دغدغه همیشگی تاریخ انسان و تامل درباره آن ضرورتی اجتناب ناپذیر برای همه دوران ها است. ایمان چیست؟ از چه ماهیتی برخوردار است؟ پیامدها، آثار و لوازم آن چیست؟ متعلقات ایمان کدام اند؟ نگاه واقع گرایانه به متعلقات ایمان در مقابل نگاه غیر واقع گرایانه هر کدام چه تاثیری در بحث ایمان دارند؟ رابطه ایمان با سایر حوزه ها به ویژه با حوزه عقل، عقلانیت و معرفت عقلی چگونه است؟ پاسخ های دو اندیشمند برجسته اسلامی و مسیحی ـ ابن عربی و کی یر کگور ـ به پرسش های فوق و مقایسه آن ها با یکدیگر محور اساسی این پژوهش را تشکیل می دهد که از رهگذر آن به روشنگری در باب ایمان پرداخته می شود. ابن عربی با نگاهی تصدیق گرایانه به ایمان تحلیلی ژرف از ایمان و متعلقات آن ارایه داده است. در مقابل، رویکرد اراده گرایانه کی یر کگور به ایمان و نگاه غیرواقع گرایانه به متعلقات آن مسیر دیگری را فراروی پژوهشگران این حوزه می گشاید. ایمان خود، اصالت می یابد و متعلق های آن به حاشیه می روند. دیدگاه عقل گرایانه و گاه عقل گریزانه ابن عربی در باب رابطه عقل و ایمان با دیدگاه عقل ستیزانه کی یر کگور، هم چنین دیدگاه واقع گرایانه ابن عربی در مساله شناخت در رویارویی با دیدگاه شکاکانه کی یر کگور بیان گر اختلافات مبنایی این دو اندیشمند برجسته است. امّا در پیامدهای ایمان، دیدگاه آن ها به یکدیگر نزدیک می شود. ضمن آن که آوردن برخی سخنان مشابه با کی یر کگور از سوی ابن عربی نمی تواند ایمان گرا بودن ابن عربی را به اثبات برساند. کلید واژه: ایمان، معرفت، تصدیق گرایی، اراده گرایی، ایمان گرایی.